Μάρω Βαμβουνάκη – Το φάντασμα τη αξόδευτης αγάπης (απόσπασμα)

   

 Οι σχέσεις αληθινής ένωσης είναι εκείνες που διατηρούν το φυσικό δικαίωμα ανά πάσα στιγμή να διαλυθούν. Εκείνες που επιτρέπουν στο κάθε μέρος, ανά πάσα στιγμή να αλλάξει γνώμη. Οι σχέσεις είναι μόνο εν ελευθερία. Δένεσαι με τον άλλον σε δεσμό, μονάχα αν και οι δύο συμφωνούν. Είτε για φιλία πρόκειται, είτε για ειδύλλιο, είτε για γάμο, είτε ακόμα και για σχέση γονιού με το ενήλικο παιδί του. Και συνεχίζεις το δεσμό εφόσον και οι δύο συμφωνούν να συνεχίζουν.{ …}

Προσωπικά, οι υπερβολικά επίμονοι στο να διεκδικούν τον άλλον με τρομάζουν. Αισθάνομαι πως υπάρχει κάτι φοβικό, απειλητικό και παρανοϊκό σ’  αυτές τις συμπεριφορές. Μου προξενεί πνιγμό. Δεν ξέρω πού και πόσο παλιά ριζώνει μια τέτοια μου αντίδραση, σε ποια απωθημένη μνήμη, σε ποια ανυπόφορη ξεχασμένη καταπίεση που κάποτε ίσως δέχθηκα. Όμως, ακόμη κι αν δεν έφτανα σ’ αυτά τα υπερβολικά όρια, πάλι η επίμονη διεκδίκηση του άλλου θα μου ήταν απεχθής. Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι διακριτές. Είναι μονάχα από έμπνευση της αγάπης και της εκτίμησης,  της κοινής χαράς του να είμαστε μαζί∙ έτσι γεννιούνται, αλλά και έτσι συνεχίζουν να πορεύονται.

     «Μα μου ορκίστηκες πως θα μ΄ αγαπάς πάντοτε», φωνάζει απελπισμένος κάποιος που τον εγκαταλείπουν.

      «Μα είπαμε να είμαστε φίλες σε όλη μας τη ζωή!»

Καμιά λέξη δεν είναι πιο ασταθής όσο το «ποτέ» και το «πάντα» στα ανθρώπινα. Ειδικά στον έρωτα, ένα «πάντα» καλύπτει με ειλικρίνεια μονάχα την ώρα που προφέρεται. Είναι στα μυστήρια δικαιώματα του μυστήριου έρωτα κι αυτό. Θα πρέπει να το γνωρίζουμε από την αρχή, από τη στιγμή που μέσα μας ανθεί η ερωτική ανάγκη. Κι ύστερα, το πρόσωπο που ερωτευόμαστε, ή μας ενθουσιάζει ως φίλος, ως συνεργάτης, ως οτιδήποτε, δεν είναι πάντοτε το αληθινό ή δεν είναι το μόνο πρόσωπο του άλλου. Με άλλο χαρακτήρα ξεκινάς μια σχέση και με άλλο χαρακτήρα βρίσκεσαι με τον καιρό. Διότι τα δεδομένα που είχαμε σωρεύουν με τον καιρό νέα δεδομένα κι αλλάζουν, οι συνθήκες επιδρούν, τα χρόνια εμφανίζουν πτυχές άγνωστες, προστίθενται καινούρια, κρυμμένα στοιχεία του άλλου προσώπου στη γνωριμία και στο κοινό βίωμα που ξεκινήσαμε.

     «Δε σε αναγνωρίζω!...» Είναι τόσο συνηθισμένη αυτή η απελπισμένη κραυγή στις σχέσεις.

«Δεν το περίμενα από εκείνη ποτέ!»

Και δεν προκύπτουν από υποκρισία πάντοτε τούτες οι δυσάρεστες, συντριπτικές κάποτε, εκπλήξεις. Είναι γιατί ο ανθρώπινος ψυχισμός θυμίζει χώρα αβυσσαλέα. Και ο ίδιος μας ο εαυτός πολλά «δεν τα αναγνωρίζει!» στον εαυτό του. Πολλά «Δεν το περίμενα από μένα ποτέ!» Πώς να εγγυηθείς και να προσφέρεις ένα κυριολεκτικό «πάντα», ένα πρόσωπο σταθερό και συνεπές, όταν δεν το κατέχεις; Πώς να δώσεις κάτι που δεν έχεις; Πώς να ορκιστείς για έναν άγνωστο εαυτό στον άγνωστο εαυτό του άλλου;

     Η σχέση η πραγματική διαρκώς εξετάζει, διαρκώς κρίνει, διαρκώς αντιδρά σαν ευαίσθητο μικρό γυμνό ερπετό στο ξυλαράκι που ακουμπάει. Μπαίνει και βγαίνει στο καβούκι του όπως το ευαίσθητο σαλιγκάρι. Όλο ξαναποφασίζει από τα νέα δεδομένα τη συνέχισή της, την αξία της. Θέλουμε, δε θέλουμε, έτσι λειτουργεί. Μπορεί να μας φοβίζει και να μας γεμίζει ανασφάλεια κάτι τέτοιο, τόσο ρευστό, ειδικά στο χώρο της συναισθηματικής ανάγκης, όμως έτσι είναι η ζωντανή ζωή, ρευστή και παλλόμενη, «ποτέ δεν κυλάει το ίδιο νερό στην κοίτη του ποταμού», η ψυχή συμβολίζεται με υγρό στοιχείο, πρέπει να μάθουμε να κωπηλατούμε.

     Άλλωστε, για αυτό είναι γοητευτική η ζωή!

{…} Πρέπει από νωρίς να επιλέξουμε το πώς θα ζούμε: Για την ασφάλειά μας ή για την ανάπτυξή μας;

   

Μάρω Βαμβουνάκη – Το φάντασμα τη αξόδευτης αγάπης (απόσπασμα)

Εκδόσεις Ψυχογιός

Πίνακας : Ρενέ Μαγκρίτ - Το διπλό μυστικό (1927)