Πώς μετράμε την ανθρωπιά;

Η ανθρωπιά ορίζεται ως η ιδιότητα αυτού που είναι καλός άνθρωπος, έχει καλοσύνη, διαπνέεται από συμπόνια, υψηλό αίσθημα αλληλεγγύης και νοιάζεται για τον συνάνθρωπό του. (Μπαμπινιώτης, 2012) Είμαι από την Κοζάνη, μια μικρή πόλη της Δυτικής Μακεδονίας. Αν έκανα την ερώτηση αυτή στους συμπολίτες μου πολλοί θα θεωρούσαν ότι φέρουν την ιδιότητα της ανθρωπιάς, μη εξαιρουμένης της γράφουσας. Με λίγη μεροληψία ίσως, θεωρώ ότι το ίδιο θα απαντούσε το σύνολο των Ελλήνων και στην εποχή της παγκοσμιοποίησης που βιώνουμε, μάλλον όλο το ανθρώπινο είδος στα πέρατα αυτού του μικρού πλανήτη. Δεν μπορώ να μιλήσω για τους άλλους συνανθρώπους μου, αλλά εμείς στην Κοζάνη έχουμε μεγαλώσει με μια λαϊκή απλότητα. Η συνταγή είναι εύκολη και   συνίσταται στα εξής:   ότι δεν φαίνεται κακό δεν είναι, υπάρχει μια δικαιολογία για τα πάντα και ευτυχία είναι μόνο ότι μπορεί να μετρηθεί. Και φυσικά είμαστε καλοί άνθρωποι. Απλά πράγματα, απτά. Έχεις δουλειά, έχεις οικογένεια, έχεις κοινωνική υπόσ...

Fernando Pessoa (Φερνάντο Πεσσόα 1888-1935) - Η ώρα του διαβόλου (Απόσπασμα)





Fernando Pessoa (Φερνάντο Πεσσόα 1888-1935)




"Η μουσική, το σεληνόφως και τα όνειρα είναι τα μαγικά μου όπλα. Ωστόσο ως μουσική δεν πρέπει να νοείται μόνο η μουσική που παίζεται, αλλά εκείνη που δεν θα παιχθεί ποτέ. Ούτε και ως σεληνόφως πρέπει να νοείται αυτό που προέρχεται από τη σελήνη και κάνει τα δέντρα να φαίνονται μεγαλύτερα. Υπάρχει κι άλλο σεληνόφως, που δεν το εξουδετερώνει ούτε κι ο ίδιος ο ήλιος, και σκοτεινιάζει καταμεσήμερο αυτό που τα πράγματα παριστάνουν ότι είνα. Μόνο τα όνειρα είναι πάντοτε αυτό που είνα. Είναι εκείνο το μέρος του ευατού μας όπου γεννηθήκαμε και όπου είμαστε πάντοτε εμείς, ο εαυτός μας".

-"Αλλά, αν ο κόσμος είναι δράση, πως γίνεται και το όνειρο αποτελεί μέρος του κόσμου;"

-"Είναι γιατί το όνειρο, καλή μου κυρία, είναι δράση που έγινε ιδέα, και γι'αυτό το λόγο διατηρεί τη δύναμη του κόσμου απορρίπτοντας την ύλη, δηλαδή το να υπάρχει κανείς μέσα στο χώρο. Μήπως δεν είναι αλήθεια ότι μέσα στο όνειρο είμαστε ελεύθεροι;"

-"Ναι, και τη θλίψη να ξυπνάει κανείς..."

-"Ο καλός ο ονειροπόλος δεν ξυπνά. Δεν ξύπνησα ποτε. Ο ίδιος ο Θεός πιστεύω πως κοιμάται διαρκώς. Μου το είπε κάποτε..."

Εκείνη τον κοίταξε αναρριγώντας και ξαφνικά ένιωσε φόβο, ένα συναίσθημα από τα κατάβαθα της ψυχής της που ποτέ της δεν είχε δοκιμάσει.



-"Πες μου κάτι, μητέρα... Λέγεται ότι ορισμένες μνήμες της μητέρας μπορούν να περάσουν στο παιδί. Υπάρχει κάτι που εμφανίζεται διαρκώς στα όνειρά μου και δεν μπορώ να το συσχετίσω με κάτι που να μου έχει συμβεί. Είναι ανάμνηση ενός παράξενου ταξιδιού, όπου εμφανίζεται ένας άντρας με κόκκινα που μιλάει συνεχώς. Πρώτα βλέπω ένα αυτοκίνητο, ύστερα ένα τρένο, και σ'αυτό το ταξίδι με το τρένο περνάμε από ένα γεφύρι πολύ ψηλό, που μοιάζει να δεσπόζει όλης της γης. Ύστερα βλέπω μια άβυσσο και μια φωνή που μιλάει για πολλά πράγματα, που, αν τα καταλάβαινα, θα'μάθαινα ίσως την αλήθεια. Μετά βγαίνουμε στο φως, ναι, στο φεγγαρόφωτο, σαν να βγαίναμε από ένα υπόγειο, και να'μαστε ακριβώς εδώ στο τέλος του δρόμου... Α, αλήθεια, στο τέλος ή στην αρχή αυτής της ιστορίας βλέπω κάτι σαν χορό ή γιορτή, όπου εμφανίζεται αυτός ο άντρας με τα κόκκινα..."

Η Μαρία ακούμπησε το εργόχειρο στα γόνατά της. Και γυρνώντας προς την Αντόνια, είπε:

-"Τι διασκεδαστική ιστορία! Προφανώς όλο αυτό με τα τρένα και τα αυτοκίνητα και τα υπόλοιπα είναι όνειρο, αλλά, πράγματι, υπάρχει ένα μέρος αλήθειας... Είναι ο χορός στη Γαλάζια Λέσχη, τις Απόκριες, εδώ και πολλά χρόνια, ναι, πέντε, έξι μήνες πριν από την γέννησή του. Θυμάσαι; Χόρευα με έναν νεαρό που ήταν ντυμένος Μεφιστοφελής, κι ύστερα με πήγατε σπίτι με το αυτοκίνητό σας κι εγώ κατέβηκα στο τέλος του δρόμου (εκεί που λέει ότι βγήκε από την άβυσσο...)..."

-"Αγαπητή μου, θυμάμαι πολύ καλά... Θέλαμε να σε πάμε μέχρι την πόρτα του σπιτιού σου, εδώ, κι εσύ δεν ήθελες. Είπες ότι ήθελες να περπατήσεις αυτό το κομμάτι του δρόμου κάτω από το φεγγαρόφωτο..."

-Ακριβώς... Αλλά, γιε μου είναι αστείο να φαντάστηκες ορισμένα πράγματα που είμαι σίγουρη ότι δεν σου τα διηγήθηκα ποτέ. Φυσικά, δεν έχουν καμιά σημασία... Τι παράξενο πράγμα που είναι τα όνειρα! Πως είναι δυνατόν να εφεύρει κανείς μια ιστορία στην οποία υπάρχουν αληθινά στοιχεία, και που ο ίδιος ο ενδιαφερόμενος δεν θα μπορούσε να τα φανταστεί, και τόσες μεγάλες ανοησίες όπως το τρένο, το γεφύρι και το υπόγειο;"

Fernando Pessoa (Φερνάντο Πεσσόα 1888-1935) - Η ώρα του διαβόλου (Απόσπασμα)
Εκδόσεις : Εξάντας
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ : Μαρία Παπαδήμα
Εξώφυλλο : Νατάσσα Πάντου, Ιουλία Καραβασίλογλου

foto : José Sobral de Almada Negreiros (Πορτογάλος Ζωγράφος, Ποιητής και Συγγραφέας)

Σχόλια